De term 'landschap' is niet toevallig gekozen. Het is een geheel, dat continu verandert onder invloed van ontwikkelingen. Een IT-landschap moet dus niet alleen beheerd, maar ook ontwikkeld worden. Net als een fysiek landschap bestaat het uit verschillende terreinen, verbindingen en gebouwen.
Een continue verandering door invloeden.
De bouwstenen van een IT-landschap.
Een IT-landschap bestaat grofweg uit drie lagen. Elk IT-landschap kan flexibel worden aangepast. Zo zou je er ook voor kunnen kiezen om afdelingen of gebruikersgroepen toe te voegen om inzicht te krijgen in de stakeholders.
Infrastructuur (terreinen)
Dit is de fundamentlaag waarop alles draait, bestaande uit servers, cloudplatforms, netwerken en beveiligingsoplossingen. Vergelijk het met het terrein waarop alle gebouwen staan; het zorgt voor de stabiliteit en bereikbaarheid van de digitale omgeving.
Softwarelaag & Devices (gebouwen)
Deze laag omvat alle hardware en software waarmee gebruikers dagelijks werken, zoals ERP-systemen, CRM, boekhoudpakketten en CMS’en. Zie het als de gebouwen waarbinnen alle activiteiten plaatsvinden; het zijn de digitale werkplekken waar alles samenkomt.
Verbindingen (wegen)
Deze laag, ook wel de datalaag genoemd, geeft alle gegevensstromen en opslaglocaties weer. Het zijn de wegen die de verschillende systemen en gebouwen met elkaar verbinden en zorgen dat informatie veilig en efficiënt heen en weer kan bewegen.
Waarom het IT-landschap cruciaal is voor digitale groei.
Een sterk IT-landschap is geen nice-to-have, maar een must-have voor bedrijven die willen opschalen of hun dienstverlening willen digitaliseren. De mate waarin je IT-omgeving wendbaar, veilig en schaalbaar is, bepaalt hoe snel je kunt inspelen op nieuwe kansen of risico's.
Een gefragmenteerd landschap leidt vaak tot hoge beheerlasten, verhoogde risico's op het gebied van compliance en security, en frustratie bij medewerkers en klanten. Daarom is het belangrijk dat je IT-landschap strategisch wordt ingericht, niet als verzameling losse systemen, maar als samenhangende digitale architectuur.
IT-landschap in kaart brengen: van chaos naar overzicht.
Veel organisaties hebben wel enig inzicht in hun IT-landschap, maar geen volledig beeld. Dit zorgt voor blinde vlekken en inefficiënties. Je kunt zelf al de eerste stappen zetten met het creëren van grip. Het in kaart brengen begint vaak met een applicatieanalyse.
Door het landschap visueel te maken, wordt duidelijk waar overlap zit, waar knelpunten zijn en waar kansen liggen voor innovatie.
Tip: Breng naast je huidige landschap
Ook je gewenste landschap in kaart.
Veelgemaakte fouten bij het beheren.
Een van de meest voorkomende fouten is het ontbreken van duidelijk ownership: niemand voelt zich verantwoordelijk voor het geheel. Daarnaast stapelen veel organisaties technische schuld op door oude systemen zonder plan in de lucht te houden. Ook silo-denken vormt een uitdaging: afdelingen beheren hun eigen tools zonder onderlinge afstemming. Tot slot wordt er vaak té snel maatwerk ontwikkeld, zonder goed na te denken over de samenhang met andere applicaties.
En dan? Van IT-landschap naar digitale architectuur
Een IT-landschap wordt pas krachtig als het een digitale architectuur wordt: een strategisch model waarin technologie, processen en organisatie op elkaar afgestemd zijn. Dit vraagt om samenwerking tussen business en IT, en continue optimalisatie.
Digitale architectuur helpt bij het prioriteren van IT-investeringen, het ondersteunen van strategische doelen en het realiseren van schaalbare innovatie. Wie grip heeft op zijn IT-landschap, heeft grip op zijn digitale toekomst.
Wie grip heeft op zijn IT-Landschap,
heeft grip op zijn digitale toekomst
Veelgestelde vragen over IT-landschappen.
Een IT-landschap is de feitelijke stand van zaken: wat er is. IT-architectuur is het ontwerpprincipe: hoe het zou moeten zijn.
Minstens jaarlijks, of bij grote strategische veranderingen zoals fusies, nieuwe diensten of technologie-updates.
Idealiter is er een CTO die eigenaar is van het totaalplaatje, met input van domeinarchitecten en IT-managers.
Afhankelijk van de grootte van de organisatie en het volwassenheidsniveau van IT, varieert dit van enkele dagen tot een paar weken analysewerk.
Om een eerste beeld te geven van je IT-landschap raden wij aan om (gratis) tools te gebruiken die je al hebt. Bijvoorbeeld Figma, Miro, DrawIO, PowerPoint of gewoon pen en papier.
Zeker, je landschap in kaart brengen is een kwestie van beginnen. Je kan altijd advies vragen aan een IT-expert maar ook dan weet jij het beste wat jullie hebben. Ook kunnen ze helpen bij het identificeren van verbeterkansen in je huidige landschap.