Deze site gebruikt cookies waar we je toestemming voor nodig hebben.
In ontwikkeltrajecten met frequente releases is een goed ingerichte testomgeving geen luxe, maar een randvoorwaarde voor snelheid, betrouwbaarheid en regie binnen softwareontwikkeling.
Met een testomgeving worden fouten vroegtijdig opgespoord, risico’s beperkt en de softwarekwaliteit geborgd.
De testomgeving is één van de schakels in de OTAP-structuur (Ontwikkel, Test, Acceptatie, Productie). Dit is een veelgebruikte manier om softwareontwikkeling te stroomlijnen en risico’s te beheersen:
Ontwikkelomgeving (O): Hier bouwen de developers de nieuwe functionaliteiten in een eigen omgeving. Tegenwoordig zijn ontwikkelomgevingen vaak lokaal verzorgd op de eigen laptop van de ontwikkelaar.
Testomgeving (T): Hier worden handmatige tests uitgevoerd. Deze omgeving benadert productie qua configuratie en data. Dit is de omgeving waar alle code van alle developers samenkomen.
Acceptatieomgeving (A): De naam zegt het al, hier "accepteert" de software-eigenaar zijn aanstaande update. Dit is vaak ook de omgeving voor performance testing en validatie van gebruikerservaring.
Productieomgeving (P): De liveomgeving waarin software definitief beschikbaar is voor echte gebruikers.
Door deze scheiding blijft de kwaliteit bewaakt, terwijl teams parallel kunnen werken.
Een testomgeving komt vaak dicht in de buurt van de werkelijkheid. Ze is meestal gespiegeld met de productieomgeving: niet alleen dezelfde software, maar ook vergelijkbare configuraties in geheugen, besturingssysteem en processors. Zo kunnen fouten zichtbaar worden die in de ontwikkelomgeving onopgemerkt bleven.
Daarnaast wordt er vaak gewerkt met mock data, ofwel geanonimiseerde kopieën van productiegegevens. Dat zorgt ervoor dat tests realistisch zijn, zonder dat er gevoelige informatie op straat komt te liggen.
Testomgevingen zijn geen verplichting, al kan het gebrek eraan de softwarekwaliteit onder druk zetten. Denk aan bugs die pas in productie aan het licht komen of datalekken die ontstaan door verkeerd samengevoegde data.
Je kunt het vergelijken met een fabriek: als je een nieuw product maakt, wil je eerst kijken of het goed in elkaar zit en werkt zoals bedoeld vóór je het op de markt brengt. Een testomgeving doet precies dat voor software.
Het ontbreken van goede testomgevingen is vaak geen technisch, maar een organisatorisch probleem: onvoldoende beleid, eigenaarschap of tooling.
Testomgevingen, acceptatieomgevingen en staging zijn alle drie omgevingen waarop getest kan worden. Deze worden vaak door elkaar gebruikt maar er zit vaak een klein verschil in wie er toegang tot hebben.
Staging of testomgeving wordt vaak gebruikt voor intern testen en acceptatie voor het testen voor stakeholders.
Ja, maar dit vergroot de kans op fouten en vertragingen. Het is daarom onwenselijk om proces ondersteunende systemen zonder testomgevingen te ontwikkelen.
Afhankelijk van de omvang en werkwijze van het project kun je de OTAP zo inrichten dat past bij het project. Vaak zie je in de praktijk OTP of OAP. Bij een betrokken klant die veel zelf test kan de acceptatieomgeving meer waarde bieden dan de testomgeving. Je zou er dan voor kunnen kiezen om de testomgeving achterwegen te laten.
Ja, zeker als je werkt met echte, of bijna echte, (kopie) data. Testomgevingen zijn vanaf meerdere devices te benaderen waardoor de beveiliging net zo betrouwbaar moet zijn als de liveomgeving.